Woord vooraf
Als “nieuwe” Mechelaar ben ik o.a. geïnteresseerd in lokale geschiedenis. Toen ik las over Romeinse vondsten in Mechelen-Bovelingen was mijn interesse dan ook dadelijk gewekt. Ik heb een tijdlang vruchteloos de velden afgezocht om een aanwijzing van bewoning door de Gallo-Romeinen te vinden, doch tevergeefs. Tot ik een gouden tip kreeg !
De precieze locatie van de vondsten geef ik niet aan, om te vermijden dat de omgeving door “schattenjagers” geplunderd wordt. Want misschien heeft die plaats ons in de toekomst nog veel te vertellen ! De echte Mechelaar, daarentegen, zal voorzeker precies weten over welke plaats ik spreek.
Romeinse villa
In de jaren zestig werden er in Mechelen-Bovelingen reeds opgravingen gedaan naar een Gallo-Romeinse villa. Er werd een artikel hierover gepubliceerd maar spijtig genoeg heb ik dat (nog) niet teruggevonden.
Dhr Vanmechelen o.a. schreef een boekje over de geschiedenis van Mechelen-Bovelingen en situeerde de villa op de plaats van het huidige kerkhof.
Dhr Pirlotte zette mij echter op de goede weg, door een precieze plek aan te duiden waar heel wat pannen uit de grond opgeploegd werden en worden. Waarvoor dank ! Volgens de plaatselijke overlevering echter zou op dit stukje grond een klooster gestaan hebben !
Scherven
De plaats is duidelijk reeds bij “zoekers” gekend want toen ik een tijdje geleden het terrein onderzocht zag ik heel 
wat putjes en voetafdrukken.
Of er ooit een klooster gestaan heeft weet ik niet; er is op geen enkele oude kaart daarvoor een aanwijzing te vinden.
Want ik er wel vond zijn (Gallo-) Romeinse scherven.Vooral het rode aardewerk is interessant. Het is namelijk “terra sigillata” : ingevoerd, glanzend luxeaardewerk met een rode tot oranje kleur. Op de driehoekige scherf staat bovendien een versiering, waardoor Dhr Michel Verburg deze vrij precies kon dateren als zijnde van het einde van de tweede eeuw. De grijze scherf situeert zich ook rond die periode maar is inheems aardewerk. De witte scherf zou wat jonger zijn en uit de derde eeuw dateren. Het is mogelijk dat zij uit de pottenbakkersovens van Tienen afkomstig is, hoewel de productiecentra van zulk aardewerk over heel het Maas- en Rijnland verspreid waren.
Via het Internet kwam ik in contact met een metaaldetectorzoeker uit Alken, Dhr Patrick Schuermans. Op hetzelfde terrein vond hij in het verleden o.a. . een fragment van een Romeinse sleutel (zie foto 1) en een Romeinse militaire riemtong (zie foto 2).
Romeinse militaire riemtong
De grote hoeveelheid kapotte pannen op het veld onderstrepen het feit dat hier ooit een Gallo-Romeinse villa stond. Het “woord” villa moet U wel niet verstaan in de huidige betekenis van “luxewoning” want het is in feite gewoon een boerderij. Bovendien lag zij nooit ver van een Romeinse weg én mag men er zeker van zijn dat er in de omgeving nog zulke boerderijen te vinden zijn.
Besluit
Men kan dus, aan de hand van de vondsten, besluiten dat er zich in het begin van onze jaartelling al bewoners in Mechelen-Bovelingen gevestigd hadden : voorzeker de eerste Mechelse boeren !
In de omgeving werd ook materiaal uit latere eeuwen gevonden, volgens Dhr Schuermans. Hij heeft op het bewuste terrein en in de omgeving ook munten gevonden uit de periode 11de tot 14de eeuw en 17de tot 20st eeuw. Ik weet niet of dit op latere bewoning wijst. Ik heb zelf ook nog wat scherven gevonden die waarschijnlijk uit de Middeleeuwen (en later) dateren én een koperen muntje. Dit muntje wordt een “oord” genoemd en is, aan de hand van het wapenschild, te situeren in de periode 1688-1694 onder het bewind van Jan-Lodewijk van Elderen, prinsbisschop van Luik.
Het kan echter best zijn dat in deze omgeving de vroegere inwoners hun beertonnen ledigden. Zo had elk dorp door de eeuwen heen – dus ook in de Middeleeuwen – een plaats waar vuil gestort werd, maar naar mijn weten heeft men deze plaats in Mechelen-Bovelingen nog niet kunnen situeren.
Doch misschien weet U hier iets meer van; tips zijn altijd welkom ! En als U zelf een plekje in Groot-Heers weet waar er mogelijke vondsten te doen zijn, dan hoor ik er graag van ! Het leert ons alleen maar meer over de geschiedenis van onze kerkdorpen.
Met dank aan Dhr Pirlotte, Dhr Verburg en Dhr Schuermans.
Winand Bruninx Maart 2005