De dorpskermis van Mechelen-Bovelingen in 1903.
Van oorsprong is een kermis een jaarmarkt ter gelegenheid van de wijdingsdag of ter gelegenheid van een andere feestdag van de parochiekerk van een bepaalde parochie. Het woord kermis vormt een verbastering van kerkmis of kerke-misse. Op die dag stroomde het volk samen om de patroonheilige te vereren en om zich te vermaken. In stedelijke gebieden verloor de kermis vaak zijn band met het religieuze feest dat eraan ten grondslag lag, maar in dorpen gaan beide soms nog hand in hand en gaat er op de kermisdag een processie uit. Toch verminderen deze gebruiken zienderogen als gevolg van het sterk verminderde kerkbezoek en de toenemende wijziging van de geloofsbeleving. Door de concurrentie van de “grote stadskermissen” verdwenen veel dorpskermissen die omwille van het geringe aantal attracties niet aantrekkelijk meer waren voor de bezoekers. Voor de plaatselijke foorkramers bleken deze kermissen dus niet meer lucratief en ook zij bleven weg. Zo gingen de meeste dorpskermissen na eeuwen de mist in…
In het kerkdorp Mechelen-Bovelingen valt de kermis op 26 juli, de feestdag van de Heilige Anna. De H. Anna was uiteraard de patrones van de dorpskerk en dit al zeker sedert de 14de eeuw. Op de foto hieronder zien we de voormalige kerk die omstreeks 1913 afgebroken werd.
Voor de kerk was er een plein dat steevast door verschillende foorkramers bezet werd. Voor de Eerste Wereldoorlog waren de kramen nog primitief en de attracties zeer gewoon. Boogschieten, blikken dozen omgooien, de loterij, de paardenmolen en de zwikken waren de meest voorkomende kleine attracties. De plaatselijke verenigingen maakten natuurlijk ook dankbaar gebruik van de kermis om een centje bij te verdienen. De Broederschap richtte op zaterdag 25 juli, zondag 26 juli en maandag 27 juli 1903 een “Groote Zomerkermis” in met allerhande attracties en wedstrijden. Op zaterdag ging men om 20.00 uur van start met “het losbranden van 50 kanonschoten” als officiële opening van de kermis. Op zondag 26 juli om 15.00 uur waren er de volgende volksspelen :
-Schotelspringen
-Salade eten
-Teil aan stukken slaan met “den dorschvlegel”
Op zondag om 15.00 uur was er een “Rinksteking te paard”. Eerste prijs 20 Frank, tweede prijs 10 Frank. De inzetprijs was 1 Frank en moest betaald worden aan M. Vanzwijgenhoven.
Om 17.00 uur was er een “Rinksteking voor wielrijders”. De eerste prijs was 20 frank. De andere prijzen werden bepaald door de opbrengst van de inzet die vastgesteld werd op 1 Frank. De inschrijving moest bij Vanzwijgenhoven gebeuren om half vijf.
Om 19.00 uur was er de “Opening van eene groote danspartij in de tent van Jean Tesseur, opgericht op het dorp.”
Maandag 27 juli om 15.00 uur was er een “Course in tilbery voor vrouwen” met als eerste prijs een prachtig zonnescherm. Andere prijzen komen volgens de opbrengst van de inzet die 50 centiemen bedraagt. De deelneemsters moeten zich inschrijven bij de heer van het kasteel. Uiteindelijk was er om 17.00 uur nog een concert door de zangmaatschappij “de Philomelen” waarna er nog volksspelen volgden.
Hierboven een afbeelding van het ringsteken te paard. Ringsteken of ringrijden is een folkloristische traditie waarbij men, gezeten te paard of vanaf een aanspanning, een lans door een ring probeert te steken. Deze traditie, die in sommige streken als sport beoefend wordt, komt voor in België, Nederland, Duitsland en Denemarken.
Jo Billen juli 2020