Afspanningen Klaetstoot, Brone en Gilissen

Een afspanning was een herberg waar men paarden kon uitspannen, verzorgen en onderdak geven. Aan de gevel waren teugelringen vastgemaakt en stonden bakken voor paardenvoer.  Men verschafte er ook nachtverblijf aan de koetsier of voerman. De afspanningen lagen meestal aan de invalswegen van een stad. Een herberg bood dus niet altijd overnachtingplaats aan en voorzag meestal slechts in een staanplaats voor paarden en wagens.
Als de herbergen de vele reizigers op de Vlaamse wegen op een ietwat fatsoenlijke manier wilden ontvangen moesten natuurlijk verschillende voorzieningen aanwezig zijn. Zo moesten er bijvoorbeeld afspanningen of paardenstallen zijn om de paarden van de reizigers, of bijvoorbeeld van de postkoets, weer op krachten te laten komen. Daarnaast moest de reiziger zelf ook weer op krachten komen en moest de herbergier dus een maaltijd kunnen voorzien. En ten slotte mochten ook bedden niet ontbreken. Men kan deze herbergen echter helemaal niet vergelijken met hedendaagse overnachtingplaatsen.

In Heers op de Steenweg St Truiden Luik, welke in 1717 werd aangelegd, waren er 3 gekende afspanningen cabarets
– Cabaret-afspanning bij Brône boven op de Steenweg richting Luik
– Cabaret-afspanning bij de winning Missotten op kruispunt met de Nieuwe Steenweg noemde cabaret Gilissen.
– Cabaret-afspanning bij de winning Ramael nu bij Jean Ruison, hoeve en afspanning Klaetstoot gelegen Steenweg 142, Heers
Hoeve en voormalige afspanning Klaetstoot of Klaetstoet werd gebouwd in 1786 door Jacques Peeters, die de grond kocht van de Saint-Jacquesabdij van Luik. Voor de bouw van de hoeve leende hij 6.800 Brabantse guldens. Zijn schoonzoon, J. Ruison, richtte er een herberg-afspanning in.

Bron:
https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/244/069/RUG01-001244069_2010_0001_AC.pdf
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/32044
Foto afspanning Klaetstoot: Roger Knaepen

---

Georges Vanschoonwinkel en Paul Boes december 2019