Lod Lavki (Ludovicus Van Winkel)
10 jan 1893 Ludovic Van Winkel wordt geboren te Heks, een Haspengouws dorpje bij Tongeren, als derde zoon uit een gezin van vijf kinderen. Zijn vader Gerard (° Overpelt 1862 – t Neerpelt 1939) is onderwijzer en vestigt zich te Heks, waar hij ook het ambt van gemeentesecretaris en organist uitoefent. Zijn moeder, met meisjesnaam Virginia Longueville (° 1867 – U Neerpelt 1938) , is geboren te Heers uit Waalse ouders.
- 1898 Vanaf dit jaar woont hij geregeld de lessen Engels bij, die zijn vader Gerard krijgt van George Belcher (begraven en grafsteen op het kerkhof van Heks) en Engels koetsier van het kasteel te Heks en vroeger nog koetsier van Charles Dickens. Zo wordt hij al op zeer jeugdige leeftijd ingewijd in de Engelse taal, het lievelingsvak van de latere leraar.
- 1901 Hij maakt zijn eerste, meestal vrome gedichtjes, die door zijn moeder in een speciale lade werden bewaard en slechts door bevoorrechten mochten gelezen worden.
- 1905 Hij begint de zesde Latijnse aan het Onze Lieve Vrouwcollege te Tongeren. Hij wint de prijs voor het beste opstel, een wedstrijd uitgeschreven door de Limburgse gouwbond van de Vlaamse studentenbeweging. De prijs bedraagt de volledige werken van Albrecht Rodenbach en een bloemlezing uit het werk van Stijn Streuvels.
- 1907 Hij gaat naar het Klein Seminarie van St-Roch in de provincie Luik, samen met zijn oudste broer Leo. Deze moet nog zijn laatste 2 jaren humaniora doorlopen en in Tongeren bestond er toen nog geen Poësis- en Rhetoricaklas.
- 1908 Hij begint de derde Latijnse aan het Klein-Seminarie te Sint-Truiden.
- 7 augustus 1911 Hij behaalt te Sint-Truiden het humanioradiploma “avec le plus grand fruit”.
- 1911-1913 Hij doorloopt de twee filosofiejaren te Sint-Truiden.
- 1913 Begint zijn theologische studies aan het Groot-Seminarie te Luik.
- 1914-1918 Zijn studies worden tijdens de eerste wereldoorlog onderbroken en hij wordt brancardier aan het oorlogsfront, samen met zijn broer Leo.
- 1917 Wordt met zijn geniedivisie overgebracht naar Mailly, ten zuiden van Verdun, voor een instructiekamp. Voor de Russische soldaten aldaar maakt hij een vertaling van zijn naam. Voor het woord “Winkel” vindt hij “lavk” en de genitief ervan is “lavki”, de naam die hij altijd zal gebruiken als schrijversnaam.
- 15 augustus 1919 Hij wordt gedemobiliseerd en hervat zijn priesteropleiding te Luik.
- 1920 Wordt tot diaken gewijd. Nog in datzelfde jaar begint hij zijn leraarsloopbaan aan het St-Jozefscollege te Hasselt. Hij geeft er onderricht in Engels, Duits, geschiedenis en kerkzang. Tot aan zijn dood in 1954 blijft hij als leraar aan dit college verbonden.
- Pinksteren 1920 Wordt tijdens het Vlaams congres aangesteld tot scoutaalmoezenier van de Eerste Troep Sint-Joris Hasselt.
- 10 maart 1921 Wordt hij tot priester gewijd te Luik en op 30 maart 1921 draagt hij zijn eerste mis op te Heks.
- 1923 Met Kerstmis van dat jaar, vertelt hij, tijdens een scoutvergadering, het eerste verhaal dat later gepubliceerd zal worden, nl. : “De kleine Koning”.
- 1924-1928 Tijdens deze periode vervult hij de functie van hoofdredacteur van het tijdschrift “De Scout”.
- 1925 Publicatie van zijn eerste boek “De kleine koning” bij de uitgeverij “Leeslust” te Antwerpen. Nog in dat zelfde jaar zullen nog verschijnen : “De kleine Martelaar”, “Fieneke”, Mijn zusterke” en “Tuurke”. En dan volgt verschijning van zijn andere boeken.
- 1929 Hij legt voor de centrale examencommissie zijn eerste kandidaatsexamen in de Germaanse filologie af en in datzelfde jaar wordt hij nog gehuldigd, omdat reeds 400 Vlaamse scouts priester zijn geworden, mede onder zijn sterke invloed.
- 1930 Hij legt voor de centrale examencommissie zijn tweede kandidaatsexamen in de Germaanse filologie af.
- 1931 Hij behoort tot het inrichtingscomité voor Limburg van de studentenbedevaart naar Rome.
- maart 1932 Maakt een tweede leiderskamp mee te Heverlee
- 1936 Wordt lid van de pas opgerichte “Vereniging van Limburgse Schrijvers”.
- 1939 Hij krijgt voor zijn boek “Siee-Krath” de prijs der Vlaamse Provincies voor het beste jeugdboek.
- 1943 Hij wordt speciaal gehuldigd ter ere van zijn vijftigste verjaardag.
- 5 November 1949 Hij vertelt voor de eerste maal een van zijn verhalen voor de radio. Het programma waarin hij regelmatig voorleest heeft als titel “Het volle zeil” en staat onder leiding van Jan Vanderstraeten.
- 1951 Hij ontvangt de pauselijke onderscheiding “Pro Ecclesia et Pontifice”. Op 29 November van dat jaar heeft er een Lod. Lavki-hulde plaats in de zaal Casino te Hasselt ter gelegenheid van zijn pauselijke decoratie.
- 18 juli 1954 Hij neemt deel aan de Limburgvaart der Vlaamse Letterkundigen.
- 21 juli 1954 Hij vertrekt naar Parijs om de Lourdesreis van de Scouts voor te bereiden, maar keert nog dezelfde dag ziek terug en overlijdt vier dagen later op 25 juli in de Salvatorkliniek.
- 1954 Nog datzelfde jaar van zijn overlijden, wordt in Hasselt het Lavki-comité opgericht, dat in juli 1955 de eerste Lavki-jeugdprijs voor het beste kortverhaal uitreikte.
- April 1967 Wordt aan het geboortehuis van Lod. Lavki een gedenkplaat onthuld, die geschonken werd door de V.T.B.
- 1974 Het Lavki-comité reikt in December voor de eerste maal de vijfjaarlijkse Lavki-prijs uit voor het beste jeugdboek.
- 14 oktober 1979 Wordt naar aanleiding van de 25e verjaardag van Lavki ‘s overlijden een luisterrijke viering gehouden en wordt er in het stadspark aan het Cultureel Centrum het Lod. Lavki-monument onthuld.
Werken van Lod. Lavki
Uitgaven in chronologische volgorde :
- 1925 Leeslust Antwerpen – De kleine Koning – De kleine Martelaar – Fieneke – Mijn Zusterke – Tuurke.
- 1926 Leeslust Antwerpen – Lowieke – Menschenoffer – Mijn Broerke – Op één Jaar.
L. Opdebeek Antwerpen Het Land der electrische Zon (dl I) - 1927 Leeslust Antwerpen & Lecturis Eindhoven – De levende Rots – Fonske – Mijn Makkers – Op den Toren. Leeslust Antwerpen – Mijn Vakantie
- 1928 Kath. B. P. – Padvinders Hasselt – Miki
Leeslust Antwerpen & Lecturis Eindhoven – Francesco (deel I) – Mijn Professor
L. Opdebeek Antwerpen – De twee Onbekenden - 1929 Leeslust Antwerpen – Mijn Vriend – Op Reis – Toontje.
- 1930 Leeslust Antwerpen – Francesco (deel II) – Tuurke
- 1931 Leeslust Antwerpen & L.C.G. Malmberg ’s Hertogenbosch – Nikkerke en Ikkerke
- 1933 Leeslust Antwerpen – Bonte Slang
- 1934 Abdij te Averbode (in Vlaamsche Filmkens) – Kompe en IkLeeslust Antwerpen – Duimelientje – Mijn Vlaanderen .P.L.Robberechts te Averbode (in Vl. Filmkens) – Door Welp gered – Wilde Ganzen
- 1935 Bron Brugge, Antwerpen en Gent – De groote Schok..V. Leeslust Antwerpen – De Duivelsklauw – Op zwier met acht Man – Vreemd Volk
- 1937 N.V. Leeslust Antwerpen – Siee-Krath
Verbeke-Loys Brugge – De Stokers aan de Noordpool – Het Land der electrische Zon (dl. II) - 1938 Verbeke-Loys Brugge – Niet Alleen
- 1939 Verbeke-Loys Brugge – De Wraak van Moessie.
Tongeren in de serie Rein Genot – De eerste Ridder - 1944 De Pijl Leuven – Zooals een Groote
- 1945 Jozef Van In & C° Lier – Giftige Pijlen
- 1946 De Pijl Brussel – Joeg
Vlaamsche Boekencentrale Antwerpen – Een jonge held – 2e uitg. v. “Op een jaar” - 1947 Vlaamsche boekencentrale Antw. – Toontje de halve gek-2e uitg. v. “Toontje”
- 1948 Vlaamsche Boekcentrale Antwerpen – Gelukkige Jongen. N.V. J. Van In & C° Lier, id Kleine Belfortreeks – De Kroonprins van Tibesti
- 1949 Vlaamsche Boekcentrale Antwerpen – Van drie Jongens en acht Arenden
- 1952 N.V. J. Van In & C° Lier, id. Kleine Belfortreeks – Verloren in Afrika
Werken van Lod. Lavki – alfabetische lijst der titels
1933 Bonte Slang – 1939 De eerste Ridder – 1935 De Duivelsklauw – 1935 De groote Schok – 1952 De jongen, die uit de hemel viel – 1925 De kleine Koning – 1925 De kleine Martelaar – 1948 De Kroonprins van Tibesti – 1927 De levende Rots – 1937 De Stokers aan de Noordpool – 1928 De twee Onbekenden – 1939 De Wraak van Moessie – 1947 Dieven ontmaskerd – 1934 Door Welp gered (Vl.F.) – 1934 Duimelientje – 1946 Een jonge held – 1925 Fieneke – 1927 Fonske – 1928 Francesco (deel I) – 1930 Francesco (deel II) – 1948 Gelukkige Jongen – 1945 Giftige Pijlen – 1926 Het Land der electrische Zon (dl I) – 1937 Het Land der electrische Zon (dl II) – 1947 Het spoor in de sneeuw – 1946 Joeg – 1934 Kompe en Ik (Vl. F.) – 1926 Lowieke – 1949 Lowieke, de waaghals ( 3e uitg. ) – 1926 Menschenoffer – 1926 Mijn Broerke – 1927 Mijn Makkers – 1928 Mijn Professor – 1927 Mijn Vakantie – 1934 Mijn Vlaanderen – 1929 Mijn Vriend – 1925 Mijn Zusterke – 1928 Miki – 1938 Niet Alleen – 1931 Nikkerke en Ikkerke – 1927 Op den Toren – 1926 Op één Jaar – 1929 Op reis – 1949 Op reis als blinde passagier( 2e dr.) – 1935 Op zwier met acht Man – 1937 Siee-Krath – 1929 Toontje – 1947 Toontje, de halve gek – 1925 Tuurke – 1947 Tuurke’ s avontuur met de padvinders – 1949 Van drie Jongens en acht Arenden – 1952 Verloren in Afrika – 1935 Vreemd Volk – 1934 Wilde Ganzen (Vl.F.) – 1944 Zooals een Groote.
Van de ongeveer 55 gekende titels, worden de schuingedrukte door mij nog gezocht. Wie weet ?
Verschenen in de Kleine Belfortreeks N.V. Jozef Van In & C° Grote Markt, 37 Lier
1. L. Lavki Giftige pijlen 1945 – 5. L. Lavki De Kroonprins van Tibesti 1949 – 11. L. Lavki Verloren in Afrika 1952
Vertalingen :
Duits
- 1930 Der kleine konig
Frans
- 1928 Dans la tour omslag zwart op wit – Dans la tour omsl. groen op beige – Ma petite sur omsl.groen op beige – Max (vert. v. Fonske) zwart op beige – Mes vacances – Mon petit frère (omslag zwart op wit) – Mon petit frère omsl. groen op beige – Mon professeur – Le petit roi (zwart op groen) – Le petit roi (zwart op wit).
- 1930 Le nouveau scout (vert. v. Tuurke)
- 1931 Louis ing.
- 1932 Ma bande (vert. V. Mijn makkers)
- 1934 Louis geb. samen met Max – Max (zwart op geel) – Max (groen op wit)
- 1949 Le petit martyr – Sacrifice humain – Mon petit frère
Spaans
- 1949 El pequeno rey
Bijdragen in verzamelwerken :
- 1928 In ” Kermis in grootvaderstijd ” serie Rein Genot Tongeren
- 1928 In “Van een Barbierke en andere verhalen”Rein Genot To
- 1940 In ” De windroos ” jaarboek voor Kathol. jeugd Spectr. 142 1949 In ” Groot vertelboek voor katholiek gezin-De Fontein
- 1952 idem 2e druk
Bijdragen in tijdschriften :
- 1923 In ” De scout ” De goede daad. Kerstvertelling – De twee onbekenden – In ” De scout ” Het land der electrische zon – De patroelje der ezels – De scout uit de ster – enz. ………
“Over” en van Lod Lavki :
Lode Lavki – Collegiana – Huldenummer – november 1951 – St. Jozefscollege Hasselt
Lod Lavki, mens en werk-VTB Vlaamse Toeristische Bibliotheek – maandschrift maart 1967
Gerard Michiels-De jeugdschrijver Lod. Lavki (1893-1954) Leven en werk-uitg.Lavkikomit. Hasselt
Werken van zijn broer Leo (° Heks 14 juli 1890 – t Hasselt 23 juni 1964 – godsdienstleraar in Tongeren 1913 – Hasselt 1931) – De put 1928 – De groote oorlog 1929
Deze bijdrage werd samengesteld aan de hand van o.a. het eindwerk van Leen Van Hoof, “Proeve tot bibliografie van het werk van Lod. Lavki”, schooljaar 1981-1982 – Leergangen voor Bibliotheekwezen aan de Stad Antwerpen, opgemaakt aan de hand van de verzameling van Tony Schoemans, Leopold Tilkin en Frans Van Winkel en tal van andere bronnen. Dit alles vrij uitgewerkt en aangevuld aan de hand van documenten, boeken, tijdschriften en publicaties in mijn bezit.